Του Πάνου Μπαΐλη

Μέσα στη φρίκη του πολέμου προσπάθησαν να σταθούν δίπλα τους ενορίτες τους. Άλλοι πάλι συνεργάστηκαν με τις αντιστασιακές οργανώσεις, στηρίζοντας το φρόνημα του λαού. Κατακρεουργήθηκαν, βασανίστηκαν, εκτελέστηκαν για τη δράση τους. Βούλγαροι, Γερμανοί και Ιταλοί ανέλαβαν δράση κατά των κληρικών της χώρας, φοβούμενοι την επιρροή που ασκούσαν στους πιστούς. Εκατοντάδες οι νεκροί, χιλιάδες οι διωγμένοι και οι ταπεινωμένοι.
Η Εκκλησία την περίοδο της Κατοχής –όπως αναφέρεται και στην έκδοση του Κλάδου Εκδόσεων Επικοινωνιακής και Μορφωτικής Υπηρεσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος «Μνήμες και Μαρτυρίες από το ’40 και την Κατοχή»–, πρόσφερε πολλά και πλήρωσε με το αίμα των απλών κληρικών. Την ίδια στιγμή αρχιεπίσκοποι και μητροπολίτες έδιναν τη δική τους μάχη για την επιβίωση του λαού. Και φαίνεται ότι τα κατάφεραν.